Emtia piyasaları haftaya arz güvenliği endişeleri ve stratejik değişimler başlıyor. Enerjide, Karadeniz’deki CPC terminaline yapılan İHA saldırısı ve OPEC+’nın arz fazlası korkusu kesintileri petrolü yukarı itiyor. Altın üreticisi Barrick Kuzey kar marjı yüksek varlıklarının halka arzını planlıyor, nikel piyasası Çin’in bataryadaki teknoloji değişimi ve Endonezya’nın arz patlamasıyla çöküşte.
Barrick Mining Kuzey Amerika’daki varlıkları için halka arz planlıyor. Barrick halka arzı, Nevada Gold Mines (NGM), Dominik Cumhuriyeti'ndeki Pueblo Viejo ve Fourmile projelerini içeren bir iştirak şirket üzerinden planlıyorlar.
Şirketin bu projeleri içermesinin sebebi Afrika ve Pakistan’daki projelerin riskli bölge olmasından dolayı değerlemeyi düşürmesi. Asıl karar Şubat ayında verilmesi planlanıyor. Haber sonrası Barrick hisseleri ABD açılış öncesi işlemlerde %3,7, Kanada (TSX) açılışında %1,4 yükseldi.
Jiangxi Copper’ın İngiltere’de işlem gören SolGold’u satın alması Çinli şirketin bakır–altın–gümüş rezervlerini ciddi şekilde artırabilir. Hisselerdeki yükselişin ana nedeni bu potansiyel alım. Yüksek bakır fiyatları ve Fed indirim beklentileri de destek oluyor. Jiangxi’nin 26 Aralık’a kadar resmi bir teklif açıklaması gerekiyor.
Rio Tinto, Oyu Tolgoi ve Simandou projeleri ile lityum varlıklarından gelecek hacmi artırmaya yönelik orta vadeli planlarını bu hafta açıklayacak. Citi, 2025’te bakır eşdeğeri üretimin %3 artmasını ve şirketin on yılın sonuna kadar yıllık %3–4 büyüme hızını korumasını bekliyor. Bu adım, Rio’nun demir cevherine bağımlılığını 2027’de FAVÖK’ün %42’sine düşürebilir.
Asya’da demir cevheri fiyatları yükseliyor ancak kısa vadede tedirginlik var. Arz yüksek, stoklar ağır ve talep görünümü zayıf. Çin vadeli borsasında en çok işlem gören Ocak vadeli kontrat %1,1 artışla CNY 801/ton seviyesinde.
Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu (CPC), 29 Kasım'da Ukrayna’nın İHA saldırısı SPM 2 şamandırasına zarar verdiğinden petrol sevkiyatını durdurmuştu, hasar görmeyen SPM 1 hattı üzerinden yükleme yapılıyor.
CPM küresel petrolün %1'inden fazlasını taşıyor, saldırıdan sonra ihracat kapasitesini yarıya indirdi. Üreticilerden petrol alımını %40 azalttılar. Depolama alanlarının (2,5 günlük kapasite) dolarsa petrol üretiminin kısılması gerekiyor. Aralık’ta ihracatın günlük 1,7 milyon varile yükselmesi bekleniyordu ancak imkansız görünüyor. Ayrıca hat Kazakistan’ın petrol ihracatının %80'ini oluşturuyor.
Endonezya ve Nikel Krizi Endonezya, Çin yatırımlarıyla nikel üretimini 2020'de 780.000 tondan 2024'te 2,3 milyon tona çıkardı, küresel arzın %70'ini elinde tutuyor. Ancak Çinli EV üreticilerinin (Özellikle CATL) nike içermeyen LFP bataryaya geçmesiyle, nikel stokları Ocak 2023'teki 54.000 tondan 366.000 tona çıktı.
Endonezya stoklarını LME depolarına aktarıyor, LME nikel fiyatları 14.330 dolara kadar düştü ki ortalama üretim maliyeti 15.000 dolar olarak hesaplanıyor. Arz fazlasının 2030’da 1 milyon tona çıkması bekleniyor.
Stok sadece Batı'da değil, Şanghay Vadeli İşlemler Borsası stokları 40.782 ton ile 2018'den beri en yüksek seviyesinde. Lityum bataryaların kullanımı da nikeli baskılıyor, araç başına nikel kullanımı %1 artarken, lityum kullanımı %7 arttı.
OPEC+ Yeni Kapasite Mekanizması OPEC+, 2027'den itibaren baz üretimi maksimum kapasite üzerinden belirleyecek. Ne kadar üreteceklerine dair seviyeleri 2026 Ocak - Eylül arasında yapacaklar.
Bugün Brent ve WTI yükseldi. Birinci neden CPC SPM 2 şamandırasının vurulmasıydı. 2. OPEC+ arz fazlası endişesiyle 2026 Q1’de arzı arttırmayacağı kararını aldı. 3. ise ABD Başkanı Trump’ın Venezuela hava sahasını “kapalı ilan etmesinden dolayı olan arz belirsizliğinden kaynaklıydı.
OPEC+'nın 2026 Q1 üretimini sabit tutması, yaklaşan arz fazlası endişesini teyit ediyor. Yaptırımlı ülkelerden gelen petrolün çoğu satılmayıp denizde depolanıyor, yüzer stoklar Eylül'den bu yana 215 milyon varil artarak 250 milyon varile çıktı. Çin'in ek kotalarına rağmen, rafinerilerin ihracat kapasitesi belirsiz. OPEC+, fiyatları 63 dolar seviyesinde tutmak için 2026'da üretimde kesintiye gidebilir. Ancak kağıt üstünde olsada bu petrol yasal olarak erişilebilir değil, eğer Ukrayna ile barış anlaşması olursa piyasaya ciddi bir Rus petrolü akacak bu da piyasada bir çöküşe sebep olabilir.
İngiltere Hükümeti ve Mozambik LNG İngiltere Hükümeti Mozambik’te planladığı LNG projesinden desteğini çekti. 20 milyar dolarlık projeyi Total Energies yürütüyordu, hükümet ise 1,15 milyar dolar destek vermişti. İngiltere'nin çekilme gerekçesi insan hakları ihlallerinden kaynaklı.
Total Energies finansmanın %70’inden fazlasının hazır olduğunu, gaz üretiminin %90’ınıda vadeli olarak sattıklarını söyledi. İngiltere ve Hollanda (Soruşturma sürüyor) hükümetleri olmadan ilerleyebilirler keza Asya ve Hindistanlı üreticilerden %20 destek almışlardı ve destek devam da edecek.
Total Energies, eksik finansmanı kendi tamamlayacağını söyledi ancak inşaata başlamak için hükümetten yeni bütçe onayını şart koydu. Ayrıca ABD Exim Bank projeye 5 milyar dolar krediyi onayladı.
Enerji güvenliğini sağlama ve ithalat maliyetlerini düşürmek için Yunanistan, İtalya ve İngiltere petrol ve gaz sondaj kısıtlamalarını gevşetecek. Yunanistan, 40 yıl sonra ilk kez İyon Denizi'nde Exxon Mobil liderliğindeki konsorsiyuma arama ruhsatı verdi. Ancak tahmini 200 milyar metreküplük ticari rezerv bulunsa bile üretim 2030'dan önce başlayamayacak.
İtalya açık deniz aramalarını, İngiltere ise Kuzey Denizi projelerini canlandıracak. Norveç’li Equinor ise üretimi korumak için 10 yılda 250 yeni kuyu açacak.
Gunvor ABD ile Rusya'ya yakınlığından dolayı sürtüştü. Şirketin patron'u ve Tornqvist ailesi şirketten tasfiye ediliyor. Tornqvist %86.1'lik hissesini çalışanlarına satacak.Şirket ABD'deki petrol ve kaya gazı yöneldi ve ticaret faaliyetlerini azalttı.
Avustralya bu yıl Japonya, Kore ve Çin pazarlarına 8,6 milyar dolarlık ihracat yaptı. ABD'deki kuraklık nedeniyle arz 1950’lerden beri en düşük seviyede bu boşluğu Avustralya karşılıyor. Burada üretimin kayma nedenlerinden biri de arz güvenliği zira Avustralya’da kuraklık gibi bir problem yok. Avustralya'daki besi çiftliklerindeki sığır sayısı 1,6 milyona ulaşarak rekor seviyede bu rakamın 2027'de 2 milyon çıkması bekleniyor zira Teys Australia ve JBS gibi büyük işletmeciler de kapasite arttırımı yapıyorlar.
Kesime giden hayvanların %50'sinin tahılla beslenmiş olmasını planlıyorlar. Bu Avustralya'nın Asya pazarında kalması için uzun vadede bir plan. Tahılla beslenmenin hedefi Asya pazarının talebiyle alakalı, zira Asya'da mermer yağ dokusu tercih ediliyor o da tahılla besleyince oluyor.