Bülten - Sabah Notları

Gün yine hızlı başladı. ABD endeks vadelileri negatif. Asya borsaları satılıyor. Trump, H20 çiplerinin Çin'e satışını ruhsata bağladı. Nvidia 5.5 milyar dolarlık satışa mal olacağını bildirdi, hisseleri gecelik işlemlerde şu an %7'ye yakın aşağıda.

H20 çiplerine yasak bekleniyordu, sürpriz değil. Zamanlaması belki tartışılır, piyasalar bıçak sırtındayken çıkması? Diğer taraftan Çinliler en iyi çipleri alamadı, ama H20 gibi çok yetenekli ve yeteri kadar iyi çipleri aldı. Deep Seek olayıyla anlaşıldı ki, bu çipleri son derece akıllıca ve etkin biçimde de kullanmışlar. Nitekim, H20'lerin yasaklanması da Deep Seek şoku sonrası biraz apar topar oldu.

Piyasanın havasını bozan bir başka şey Boeing olayı. Endeks düşüşlerinde çok payı yok, haber daha açılış öncesi düşmüştü ve satış dalgasına yol açmadı. Fakat Çin agresifleşiyor. Geçen hafta vurgulamaya çalışmıştım, siper kazıp top atışları yapıyor hesabı. Uzun bir yıpratma savaşına hazırlanmış gibi bir halleri var.

Tarifelere tarife dışı yöntemlerle karşılık vermeye devam ediyorlar. Trump ise hala beni arasın diyor. Yeni aksiyondan kaçınıyor. Bu bakımdan, bana sorarsanız Çinliler savaşın ritmini kontrol altına aldı ve eskale ediyor.

Demir cevheri arzında dikkate değer şeyler var. Vale'in ilk çeyrek çıktısı yüzde 5'e yakın azaldı. Yüklemelere stok satışlarından dolayı fazla yansımadı, ama üretimde düşüş var. Aynı şekilde Rio, sevkiyat hedefini bandın altından tutturabilecek. Kasırga dolayısıyla 13 milyon ton satış kaybına uğramış.

Soya pazarı ve soya çiftçisi bu sene epey konuşulur. Vadelilerde düşüşler üçüncü gününde. Aksi gibi Brezilya'da hasad bereketi var. Amerikalıların hasadına daha var, o bakımdan acıyı o vakit daha fazla hissedecekler.

Çinliler ilk çeyreğe epey hızlı girdi. Makro veriler beklenti üstü. İlk çeyrek manşet büyüme yüzde 5.4 oldu. Yüzde 5.2 bekleniyordu. Perakende tarafı çok iyi, mart ayında büyüme %5.9. Şaşırtıcı değil, gözle görülür bir canlıklı vardı. Sanayi üretimi de iyice ısındı, mart ayında %7.7'ye tırmandı. Olumsuz yanı piyasa açısından olabilir, teşvik gecikebilir veya dozu daha hafif olabilir. Bu yıl yüzde 5 civarı büyüme hedefi mevcut. (Bu satırlar yazıldıktan sonra hisse satışları hızlandı.)

Çin konut fiyatları açıklandı, kötü değil. Yeni ev fiyatları flat sayılır, 00.8 azaldı. İkinci el konut fiyatlarında düşüş de son dönemin en düşüğü, %0.2 civarına indi. Toparlanma diyememekle birlikte, diplerde bir dengelenme eğilimi var. En azından durumun daha kötüye gitmediği kesin, geçen sene bir ara olaylar raydan çıkıyordu. Zaten o nedenle parti seferber oldu.

Çin Eski Maliye Bakan Yardımcısı, BBG TV'ye konuk oldu. Yuan politikamız belli, istikrar dedi. Trump'ın saygı göstermedikçe karşılık bulamayacağını vurguladı. Bu tür mülakatler izinle yapılıyor, ayrıca içerik onayı alınıyor. O bakımdan, Çin'in mesajları diye okumak lazım. Bu arada sorulacak sorular bile onaylanıyor. Yoksa mülakat kabul edilmiyor. Basın toplantılarında dahi, meclis toplantıları başta olmak üzere, koca koca kurumlar ne soracaklarını önceden bildiriyor. Unutmadan, şunu da dedi. Ban maksimum baskı yapayım, istediklerimi alayım derseniz imkansız diyor. Gülerek anlattı.

Çin çelik üretimi mart ayıdnda %3.1 arttı. İhracatın canlandığı belirtiliyor, rakamlara henüz göz atamadım. Ayrıca hammadde maliyetleri düştü, inşaat mevsimi geldi vs. Marjlarda bir rahatlama ve dönemsel talep nedeniyle üretim iştahı artmış olmalı.

Çinlilerin sosyal medya kampanyaları acaip etkiler yaratıyor. Lüks hisselerini baskılıyor. Çin'de de bazı yurtdışı online satış platformları ve lojistik şirketleri bugün yükselişe geçti. Doğrudan satış kanalı açan DHGate var mesela, ABD operasyonları nedeniyle adı öne çıktı. Şirketle alakalı hisselerde bugün tavanlar var.

Çin limanlarından konteyner hacimleri haftalık takip edilebiliyor. O tarafta beklendiği üzere geçen hafta keskin geri çekilmeler gözleniyor. Devamı da kesin gelir, o bakımdan ihracatın ivme kaybetmeye başladığı da şimdiden açık.