Batarya - Northvolt vakası

Nortvolt olayı az buz olay değil. Bir kere Avrupa'nın en çok fonlanan girişimiydi. Üstelik yeşil dönüşümde stratejik önem arzeden, kıtanın umutlarını bağladığı şirketti.

Çin veya ABD olsaydı sanırım kurtarılabilirdi. Fakat Avrupa'da o işler kolay değil.

Şirketin de bir sürü hatası oldu. Sektör de zor.

Haftaiçi yazmıştım, Çinlinin Korelinin 15 senelik birikimi var. Hat kurmak, batarya geliştirmek kolay. Fakat seri üretim kısmı zor. O süreçte bir dolu problem çıkıyor. Roket bilimi hesabı, mesele yüzlerce binlerce detayı çözmek, çözebilmek oluyor.

Neyse, çenem düştü. FT yazısını ekliyorum. ChatGPT çevirisiyle, arşiv niyetine:

FT - Northvolt’un CEO’su, Avrupa’nın büyük batarya umutlarından birinin iflas başvurusunda bulunmasından bir gün sonra istifa etti. CEO, yeşil dönüşümün kararsız politika yapıcılar, otomobil üreticileri ve yatırımcılar nedeniyle tehlikede olduğunu belirtti.

Tesla’nın eski yöneticisi ve Northvolt’un kurucu ortağı Peter Carlsson, girişimde yapılan hataları kabul etti ancak Avrupa’yı elektrikli araç satışlarındaki mevcut zayıflığın ötesine bakmaya ve Asya’daki güçlü rakiplere karşı bir batarya şampiyonu yaratma hayalini terk etmemeye çağırdı.

Carlsson gazetecilere yaptığı açıklamada, “Otomobil üreticilerinden, politika yapıcılardan ve yatırım topluluğundan geçişin hızına dair daha fazla tereddüt ve soru geliyor. Bu bizi etkiliyor. Eğer yeşil dönüşümü sürekli destekleyip cesaretle ilerletmezsek, 20 yıl içinde pişman olacağız.” dedi.

Northvolt’un uzun süredir yatırımcısı olan bir kişi, “Bu durum, Avrupa düzeyinde kriz toplantılarını tetiklemeli. Çin’in bu konuda gösterdiği uzun vadeli düşünülmüş ve birleşik politikayla karşılaştırma yapmak daha da endişe verici.” yorumunda bulundu.

Northvolt, yatırımcılar ve hükümetlerden 15 milyar dolardan fazla fon toplayarak Avrupa’nın en iyi finanse edilen girişimi olmuştu. Ancak iflas başvurusundan önce sadece 30 milyon dolarlık nakdi kaldı; bu, şirketin sadece bir hafta faaliyet göstermesine yetecek bir miktardı. ABD’deki Chapter 11 kuralları kapsamında iflas başvurusu yapan şirket, bu süreçte alacaklılardan korunmayı hedefliyor.

İsveç merkezli grup, Avrupa’nın yeşil dönüşümünün ve kıtanın otomotiv sektörünü koruma çabalarının sembolü haline gelmişti. Avrupa, 14 milyon kişiye istihdam sağlayan otomotiv sektörünü, CATL ve BYD gibi Çinli devlere karşı elektrikli araç teknolojilerinde rekabet edebilir durumda tutmayı amaçlıyor.

Avrupalı muhafazakâr bir MEP olan Christian Ehler, “Northvolt’un Chapter 11 başvurusu, kısmen tartışmalı girişimci kararlar nedeniyle gerçekleşmiş olsa da, Avrupa’daki temiz teknoloji şirketlerinin karşılaştığı sorunların bir göstergesidir.” dedi.

Ehler, “Mevcut sanayi altyapımızın aşınmasına ek olarak, şimdi temiz teknoloji hedeflerimizin de erozyona uğramasıyla karşı karşıyayız.” diye ekledi.

Haziran ayında yapılan AB çapındaki seçimlerde güç kazanan sağ partiler, küresel rekabet ve yüksek maliyetler karşısında sıkı düzenlemeler, iş kayıpları ve tesis kapanışlarına yönelik derin endişeler nedeniyle kıtanın yeşil gündemini giderek daha fazla sorguluyor.

Hollandalı MEP Mohammed Chahim, “Bu bir banka olsaydı, hükümetler olarak müdahale ederdik. Ancak geleceğin temel teknolojisi olduğunda biraz daha tereddüt ediyoruz. Yatırımcılara bu teknolojilere Avrupa’da ciddiyetle yaklaştığımızı göstermeliyiz.” dedi.

Northvolt, Volkswagen, BMW, Scania ve Porsche gibi otomotiv gruplarından 50 milyar dolardan fazla sipariş aldı. Ancak İsveç’in kuzeyindeki Skellefteå fabrikasında üretimi yeterince hızlı bir şekilde artırmayı başaramadı.

Şirket, Perşembe günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, iflas başvurusunda bulunacağını ve bunun 145 milyon dolarlık nakit ile Scania’dan 100 milyon dolarlık yeni finansmana erişim sağlayacağını duyurdu. Şu anda Chapter 11 sürecinden çıkmak için bir veya daha fazla yatırımcı arayışında.

Carlsson, Northvolt’un faaliyetlerini sürdürebilmesi için Chapter 11 sonrası yaklaşık 1-1,2 milyar dolara ihtiyaç duyduğunu söyledi.

Carlsson, “Chapter 11 başvurusu, şirketin yeniden organize edilmesi, operasyonlarını hızlandırması, müşteri ve tedarikçi taahhütlerini yerine getirmesi ve nihayetinde uzun vadeli pozisyon alması için bir dönem sunuyor. Bu, liderlik görevini bir sonraki nesle devretmek için uygun bir zaman.” dedi.

Northvolt’un geçici başkanı Tom Johnstone, “Peter’a, Northvolt’u eşi görülmemiş bir fikirden Avrupa’nın batarya üretim şampiyonu haline getirmek için gösterdiği vizyon ve bağlılık için son derece minnettarız.” dedi.

Northvolt, yeni bir CEO arayışına hemen başlayacağını ve Carlsson’un yönetim kurulu üyesi ve kıdemli danışman olarak görevine devam edeceğini açıkladı.