Reuters - Rafineriler Kar Çöküşüyle Yüz Yüze

Bir iki yıldır özellikle dikkat çekmeye çalıştığım konulardan biri yeni rafineriler. Afrika'dan tutun da Ortadoğu'ya, Uzakdoğu'ya kadar yeni tesisler devreye giriyor. Lakin yeşil dönüşüm dolayısıyla yanlış bir zamanda geldiler, geliyorlar. Az önce Yulong detayından bahsetmiştim. Şirket, yeni tesislerini çalıştırmak istemiyor ama yerel yönetim zorluyor. Lafı uzatmayayım. Refinitiv'de, en çok okunan sektör haberini Google Gemini aracılığıyla çeviriyorum. Petrol yatırımcıları için ipuçları sunabilir.

Asya, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki petrol rafinerileri, kârlılıkta düşüşle karşı karşıya. Durum pandemi sonrasında artan getirilerden yararlanan bir endüstri için gerilemeye işaret ediyor ve mevcut küresel talepteki yavaşlamayı ortaya koyuyor.

Reuters: Rafineriler Kar Çöküşüyle Yüz Yüze

Bu zayıflık, özellikle Çin'de yavaşlayan ekonomik büyüme ve elektrikli araçların artan penetrasyonu nedeniyle, tüketici ve endüstriyel talepteki yumuşaklığın bir başka işareti. Afrika, Orta Doğu ve Asya'da devreye giren yeni rafineriler, aşağı yönlü baskıyı daha da artırdı.

TotalEnergies gibi rafineriler ve Glencore gibi ticaret şirketleri, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, Husilerin Kızıldeniz'deki seyrüseferdeki aksaklıkları ve COVID-19 pandemisinin ardından talepte büyük bir toparlanmanın neden olduğu arz sıkıntılarından yararlanarak 2022 ve 2023'te yüksek kârlar elde ettiler.

Commodity Context analisti Rory Johnston, "Son birkaç yılda yaşadığımız rafineri süper döngüsünün artık sona ermekte olduğu, yeni açılan rafinerilerden gelen arzın nihayet daha yavaş büyüyen yakıt talebine yetiştiği görülüyor" dedi.

Asya için bir gösterge olan Singapur rafineri kârları, 17 Eylül'de varil başına 1,63 dolara düşerek, 2020'deki aynı dönemden bu yana mevsimsel bir düşük seviyeye geriledi. LSEG verilerine göre, Asya'nın dizel marjları aynı gün üç yılın en düşük seviyesine gerilemişti.

Zayıf Çin ekonomisi bunun temel bir nedeni. Dünyanın en büyük petrol ithalatçısındaki sanayi üretimi büyümesi Ağustos ayında beş ayın en düşük seviyesine gerilerken, zayıf yakıt talebi ve düşük ihracat marjları üretimi sınırladığı için petrol rafinerisi üretimi beşinci ayda da düştü.

En büyük tüketici olan ve talebin de beklentilerin gerisinde kaldığı Amerika Birleşik Devletleri'nde, genel kârlılığın önemli bir ölçüsü olan 3-2-1 crack spread'i CL321-1=R, Ağustos sonunda 2021 başından bu yana ilk kez varil başına 15 doların altına geriledi. 3-2-1 spread'i, ABD rafinerilerinin işledikleri her üç varil petrolden tipik olarak iki varil benzin ve bir varil dizel verimini yaklaşık olarak gösteriyor.

Oil Price Information Service'in verilerine göre, yenilenebilir yakıt harmanlama yükümlülükleri hariç Körfez Kıyısı benzin marjları, 13 Eylül itibarıyla ortalama 4,65 dolar/varil oldu, bu bir yıl önce 15,78 dolardı ve dizel marjları geçen yıl 40 doların üzerindeyken sadece 11 doların biraz üzerindeydi.

DİZEL FAZLALIĞI

Yumuşak talep nedeniyle küresel dizel piyasasındaki arz fazlası, marj zayıflığının ana nedenlerinden biri.
Uluslararası Enerji Ajansı, bu yıl dizel ve gazyağı talebinin ortalama 28,3 milyon varil/gün (bpd) olacağını, 2023'e göre %0,9 daralacağını, benzin, jet yakıtı, LPG ve akaryakıt talebinin ise aynı dönemde artacağını öngörüyor.

LSEG verilerine göre, Ağustos ayı sonunda Avrupa dizel marjları, Aralık 2021'den bu yana en düşük seviyesi olan varil başına yaklaşık 13 dolara geriledi. Ağustos ayında ortalama 16,6 dolar/varil olan marjlar, Ağustos 2023'teki 38,3 dolarlık ortalamanın yarısından daha azdı.

Kısa vadeli görünüm zayıf olmaya devam etse de, mevsimsel talep destek sağlayabilir.

Energy Aspects analisti Raul Caldaria, rafineri kârlarının yılın geri kalanında düşük kalmasının beklendiğini, Avrupa'da kışın dizel talebinin artmasıyla bir miktar yükseliş olabileceğini söyledi.

Benzin kâr marjları, daha güçlü talebe rağmen Avrupa'da da baskı altında. LSEG verilerine göre, Ağustos ayında ortalama 12,1 dolar/varil olan marjlar, Ağustos 2023 seviyelerine göre %61 düşüşle 31 dolara geriledi.

İtalyan rafinerisi Eni ENI.MI'nin bir sözcüsü, "rafineri marjlarındaki düşüşü hafifletmek için önlemler uyguladıklarını" söyledi, ancak bu önlemler hakkında ayrıntı vermekten kaçındı.

İspanyol rafinerisi Cepsa'nın bir sözcüsü, kâr marjlarını izlediklerini ancak işlemelerini yavaşlatma konusunda bir karar vermediklerini söyledi.

YENİ RAFİNERİLER

Bir dizi yeni rafinerinin devreye girmesi, marjlar üzerindeki baskıyı daha da artırdı ve özellikle Avrupa'daki eski rafineriler bu acıyı hissediyor.

Bu ayın başlarında Petroineos, İskoçya'daki Grangemouth rafinerisini kapatacağını doğruladı ve Almanya'da da kapanmalar bekleniyor.

Bu yıl devreye giren yeni kapasiteler arasında Nijerya'nın 650.000 bpd'lik Dangote tesisi, Meksika'nın 340.000 bpd'lik Dos Bocas, Kuveyt'in 615.000 bpd'lik Al Zour ve Umman'ın 230.000 bpd'lik Duqm tesisleri bulunuyor.

Vortexa'nın baş ekonomisti David Wech, "Küresel olarak, şu anda talep seviyelerine göre açıkça çok fazla rafineri kapasitesi var ve yeni kapasite durumu daha da kötüleştiriyor" dedi.

Bank of America analistleri 13 Eylül'de, küresel rafineri marjlarının çeyrek başından bu yana %25 ve spot bazında %50 düştüğünü belirtmişti. Analistler, buna karşın yeni rafineri kapasitesinde yıllık %1,5 milyon bpd artış hesapladılar ve marjlarda düşüş eğiliminin süreceğini ifade ettiler.