Demir Cevheri - Avustralı üreticiler

Financial Review Avustralyalıların epey sağlam finans ve ekonomi gazetesi. Ara ara özellikle madencilikle ilgili çok iyi yazılar okuyorum.

Onlardan biri daha. Demir cevheri üzerine, konuyla ilgilenenler için baştan sona okumaya değer.

***

Financial Review - Kaynak yatırımcıları, Çin'in çelik üretimindeki keskin düşüşlerin yerel demir cevheri madencilerine zarar vermesine hazırlanıyor; piyasa aynı zamanda yeni ve büyük Afrika projelerinden gelecek arz artışına da hazırlanıyor.

Ancak fon yöneticileri, acının daha çok küçük üreticiler tarafından hissedileceğini düşünüyor; buralarda üretim maliyeti önemli ölçüde daha yüksek ve demir cevheri kalitesi BHP ve Rio Tinto gibi büyük madencilere göre genellikle çok daha düşük.

"BHP ve Rio gibi şirketler mevcut fiyatlarla hâlâ müthiş kârlar elde ediyorlar. Demir cevheri 80 dolara düşse bile, oldukça sağlam kârlar elde etmeye devam edecekler," dedi Perennial'dan portföy yöneticisi Sam Berridge.

Geçen hafta, Çinli yetkililer, sektörü kasıp kavuran bolluğu hafifletmek ve kârlılığı yeniden sağlamak için ülke çapında çelik üretiminde kesinti yapılmasını zorunlu kılacaklarını söylediler. COVID-19 pandemisinden bu yana ülkenin gayrimenkul inşaat piyasasında yaşanan uzun süreli yavaşlama, fazla çelik üretiminde artışa yol açtı; bunun büyük kısmı denizaşırı ülkelere ihraç edildi ve BlueScope Steel ve GFG Alliance'ın başarısız olan Whyalla tesisi dahil Avustralyalı üreticilere zarar verdi.

"Çin'in çelik ihracatı son birkaç yılda ciddi şekilde artıyor – bu, Çin'in evde tüketmediği ve denizaşırı ülkelere gönderdiği tüm o ek çelik için bir tahliye vanası oldu," dedi Berridge.

"Şimdi o denizaşırı pazarlar büyük ölçüde doyuma ulaştı, bu yüzden kendi endüstrilerini korumak için üretimi kesecekler."

Kesintilerin hacmi belirsiz olsa da, piyasalar bu yıl 50 milyon tona kadar bir azalma olacağını öngörüyor – bu, Çin'in yaklaşık 1 milyar tonluk yıllık çelik tüketiminin yaklaşık %5'i. Bu sonuç, Çin'in çelik üretimini 2017'den bu yana en düşük seviyeye getirecek ve Afrika'dan gelen arz artmak üzereyken demir cevherine olan talebi düşürecek.

Rio Tinto, bu yılın sonunda Gine'deki Simandou projesinde ilk cevheri planladığını ve üretimi 120 milyon tona çıkaracağını açıkladı – bu, deniz yoluyla taşınan pazarın yaklaşık %7'si. Bu ölçekte bir ekleme on yıldır görülmemiş ve demir cevheri fiyatları üzerinde yankıları olması bekleniyor.

Singapur'da işlem gören vadeli işlemler, geçen hafta Ocak ortasından bu yana ilk kez ton başına 100 doların altına düşerek Cuma günü ton başına 99,85 dolar seviyesinde kapandı.

S&P Global'e göre, spot fiyat iki hafta önce ton başına neredeyse 110 dolardan ton başına 100 doların biraz üzerine düştü.

Westpac'in emtia stratejisi başkanı Robert Rennie, Çin limanlarındaki daha yüksek stokların ve çelik üretimindeki yavaşlamanın fiyatları şimdilik 110 doların altında tutacağını bekliyor. "Yıl ilerledikçe ve 2026'ya girerken demir cevheri fiyatlarının anlamlı şekilde düşeceğini görüyoruz," diye ekledi.

Ancak Tribeca Global Natural Resources Fund'ın portföy yöneticisi Ben Cleary, çoğu Avustralya demir cevheri üreticisinin bundan ağır darbe almayacağını söyledi.

"Tek başına, kesintiler maliyet eğrisinin alt ucunda yüksek kaliteli çelik üreticilerine tedarik sağlayan Avustralya demir cevheri üreticileri için pek sorun değil," dedi. "Avustralya üreticileri üzerindeki daha büyük etki, bu yılın sonlarında Simandou'dan gelecek olan, rekabet edecek ve potansiyel olarak bazı Avustralya arzını yerinden edecek daha yüksek dereceli demir arzı olacak."

Ağırlığının Üzerinde Performans

Çin'in gayrimenkul krizi fiyatları neredeyse %30 düşürdüğünde geçen zorlu 12 ayın ardından, demir cevheri yılın başından bu yana dirençli oldu. Dünyanın en büyük çelik üreticisi, Mart ve Nisan aylarında tarihsel olarak güçlü bir talep dönemine giriyor; bu da demir cevheri tüketiminde bir artışı tetikleyebilir ve fiyatları kısa vadede destekleyebilir.

Demir cevheri fiyatları hatta Batı Avustralya'daki olumsuz hava koşullarından etkilendi; bu durum Ocak ve Şubat aylarında ülkenin en büyük ihracat merkezi olan Pilbara'daki Port Hedland'deki arzı aksattı.

Tedarik aksaklıkları, Avustralya demir cevheri sevkiyatlarının bu yıl 2024'ün aynı dönemine göre %2 düşmesine katkıda bulundu; bu da Çin limanlarında tutulan stoklarda bir düşüşü tetikledi, sadece geçen hafta %4 azaldı.

Ancak fiziksel piyasadaki bu daralmanın kısa ömürlü olması bekleniyor ve Goldman Sachs analistleri, Avustralya sevkiyatlarının Mart ayında arttığını ve büyük üretici Brezilya'dan gelen hacimlerin de arttığını belirtti.

Goldman, fiziksel piyasanın dengeli olduğuna inanıyor olsa da, aracı kurum yine de bu yıl Çin'in ham çelik üretiminin %1 düşmesini bekliyor; bu düşüş dördüncü çeyrekte yoğunlaşacak.

Bu durum, daha yüksek arzla birlikte, demir cevheri stoklarında keskin bir artışı tetikleyecek ve fiyatları bu yılın sonunda ton başına 90 doların altına düşürecek.

"Demir cevheri iki on yıldır coşkulu bir dönem geçiriyor ve bir emtia fiyatının bu kadar uzun süre ve bu kadar güçlü kârlarla bu kadar yüksek kalması olağandışı," dedi, fiyatların ton başına 80 dolara düşeceğine inanan Perennial'in Berridge'i.

Diğerleri satışın daha da şiddetli olabileceğine inanıyor ve Westpac, fiyatların bu yıl %30 düşerek ton başına yaklaşık 70 dolara kadar inebileceğini uyardı.

- Claude 3.7 -