Kısa Kısa - Akşam Notları

Jeopolitik

İran'dan tansiyonu düşürmeye yönelik net mesajlar var. Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada 'Silahları kenara bırakmaya hazır olduklarını' söyledi. Konuşmanın ardından petrol fiyatları kesin düşüşe geçti, an itibarıyla yüzde -2'ye yaklaşıyor.

Rüzgar Türbinleri

Malum cüsseleri büyüyor. Daha yüksek kuleler, daha uzun kanatlar var. Fiyatlar da haliyle pahalı. Fakat olaya birim enerji maliyeti açısından bakıldığında, rüzgar çiftlikleri için büyük türbinler daha ekonomik hale geliyor. Nitekim bugün en çok siparişi 7-8 megavatlık modeller almaya başladı. İki sene evvel 4-6 arası popülerdi. Trend daha büyüğe meylediyor. Yarın öbür gün bir zaman sonra 20 megavatlık türbinleri de göreceğiz. Zira planlı güç kapasitesine daha az türbinle, daha az temelle, kabloyla vesaire ulaşmak mümkün oluyor. Son olarak, daha yüksek kuleler rüzgar verimini de artırıyor.

Ayçiçeği, Avrupa

Bulgaristan, Romanya ve Macaristan gibi bölgelerde kuraklığın etkisiyle verim kayıpları var. Nitekim Avrupa Birliği verim tahminlerini aşağı çekti. Üretime de yansıyacaktır. Bizim Trakya'da falan durum ne bilemiyorum. Umarım mahsul iyidir.

Solar Modül Fiyatları

Birkaç aydır panel fiyatlarını yazmaz oldum, zira stabilize olmuştu. Fakat SMM bugün fiyatlarda yüzde 5 civarında düşüş bildirdi. Standart modül spot piyasada 0.67 yuane, yani 9.5 dolar cente kadar düştü. Yine rekor düşük seviyeler. Cam fiyatlarında da düşüş belirgin, buna karşın polisilikon fiyatları stabil devam ediyor.

Etilen

Avrupa'da etilen marjları son haftalarda yılın en üst seviyelerine çıkmış olabilir. Petrol fiyatlarındaki düşüş dolayısıyla besi maliyetlerinde azalma vardı. Diğer taraftan etilen fiyatları dirençli kaldı. Ağustos'tan beri Körfez'i vuran iki kasırga vesaire etkili. Neticede, üçüncü çeyrek sonuna doğru etilen üreticilerinin yüzü gülüyor olmalı.

CATL

Malum, batarya üreticisi. Dünyada her 100 bataryanın 37'sini üretiyor. İkinci çeyrek sonunda 650 gwh kurulu kapasitesi vardı. Ayrıca 153gwh inşaat halinde ve yarısını Macaristan kampüsü oluşturuyor. Mesele ölçek de değil. Müthiş bir arge bütçeleri var. Maliyet avantajları teknolojik üstünlükle bileşik. Üstüne LFP alanındaki hakimiyetleri ekleniyor ki, Koreliler bu alanda Çinlilerle çarpışamıyor. Bu çerçevede aşağıya BI analistinin notunu da ekliyorum.

Lojistik

ABD'de 25 üyesi bulunan liman işçileri birliği ILA greve hazırlanıyor. Biden müdahale etmez, son dakikada görüşmelere dönülmezse 1 Ekimde deniz nakliyatı felç olabilir. Amerikan liman trafiğinin %41'i ellerinden geçiyor. Tabii çok ağır sonuçları olacağı için, daha evvel müdahale olur diye bekleniyordu. Hala da olabilir. Biden yönetimi aynı şekilde demiryolu grevini önledi. Lakin bu kez iş seçimlere denk geldi. Demokratlar için işçi kesiminin önemi malum. Velhasıl geri sayım başladı. Limanların bir iki gün durması dahi telafisi güç sonuçlara yol açabilir. Nitekim ithalatçılar bir süredir önlem almaya çalışıyor.

Elektrikli Araç İhracatı

Çin'de ağustos ayı verilerinin kırılımı çıktı. Toplam ihracat bu sene %16 artışla 1.12 milyon adede yükseldi. Avrupa'ya ihracatta yılın ilk sekiz ayı baz alınırsa %10 azalma var. Buna karşın ağustos adetleri yüzde %32 arttı, 44 bini geçti. Özellikle Belçika'ya satışlar dikkat çekici. Slovenya'ya da geçen ay 6 binden fazla araç satmışlar. Son kısım ne alaka tabi, Avrupa'ya girmenin bir yolunu bulmuşlardır.

Lüks Hisseleri

Avrupa Birliği 25 Eylül'de Çin tarifelerini oylayacak. Çinliler epey lobi yapıyor, karşı çıkın diye. Fakat 15 ülke bulmaları çok zor. O çerçevede karar kesinleşirse Çinliler misilleyebilir. Şu sıralar lüks ürünlere karşı bir soruşturma ihtimalinden bahsediliyor. Fransa'nın ve Fransız şirketlerin canını acıtacak bir hamle olur. Kabaca 11 milyar avro tutarında bir ihracat söz konusu. Lafı uzatmayayım. Çin maruziyeti bulunan, özellikle Fransız şirketlere şu sıra dikkat etmek gerek.

Hidrojen

Çinliler hidrojen yatırımlarında zorlanıyor. Son dönemde nihai yatırım aşamasına geçemeyen proje lisansları iptal edilmeye başlandı. Grafikte görüleceği gibi, nihai yatırım aşamasına gelen projeler oldukça sınırlı. Son alıcı bulmak mesele. O da birim maliyetle ilgili ki, henüz çekici değil. Velhasıl, şu kadar yatırım planlı dendiğinde şüpheyle yaklaşmak lazım. O planların henüz pek azı, coğrafya fark etmeksizin hayata geçiyor.

Çelik Karları 🇨🇳

Aşağıdaki grafikte entegre çelik üreticilerinin maliyet ve marj eğrileri görülebilir. Bu çerçevede ton başına zarar ortalama 66 dolar. Ortalamayı ülkenin en iyi üreticisi Baoshan'ın yükselttiğini belirtmek isterim. İmalata yönelik katma değerli ürünleri sayesinde kar edebiliyor. Onu çıkarırsak 80 doları aşan zararlar yazılıyor. Nitekim halka arzı bulunan 17 çelik üreticisi var, 12'si ilk çeyrekte ağır faaliyet zararıları bildirdi. Bu şirketler bir yıldan fazla süredir su altında, ufukta düzelme belirtisi yok. O nedenle iflaslar ve konsolidasyon süreci de aylar geçtikçe daha belirgin hale gelecektir.