Özet - Sektörel Gelişmeler

➖ Transformatör meselesi. Geçen sene bu konuda raporlar çıkıyordu. Kıtlık durumu var diye. Anlaşıldığı kadarıyla durum ağırlaşarak devam ediyor. Teslimat mühleti 2.5 yıl ortalamayı buldu. Arka planda enerji dönüşümü var. Bu arada fiyatlar da sürekli artıyor. Tabii, transförmatör üreticileri bugün aldıkları siparişi iki sene sonra teslim edecekse marjları ne olur. Ayrıca düşünmek lazım. Kıtlık var, fiyatlar artıyor tezleri yatırım için yeterli değil. Bakır fiyatı da artıyor, işgücü maliyetleri de. Diğer koşulları da hesaba katmak lazım...

➖ ABD'de data merkezlerinin tükettiği elektrik 2030 yılına kadar 4 ila 10 kat artabilir. Bu bakımdan solar enerji ve batarya şirketleri öne çıkıyor. Enphase, SolarEdge, Sunrun, FirstSolar ve diğerleri aklıma gelenler. Terminal'e girilen tahminler iki üç senede yıllık satış hacimlerinin 40 milyar doları bulabileceğini gösteriyor. Muzzam bir potansiyel. Söz konusu talep gaz santrallerine de yarayabilir...

➖ Asya'da analistlerin gözdesi şu sıralar Lenovo. Bildiğiniz masaüstü bilgisayar üreticisi. Pazar yıllardır durgunlaşmıştı. Fakat AI meselesi bu alana yeniden hayat vermek üzere. Copilot'la birlikte çalışacak donanıma sahip bilgisayarlar geliyor mesela. Her iş için buluta çıkıp Nvidia zımbırtılarına bağlanmaya gerek yok. Bilgisayarlar da kendi çapında bir işlem gücüne kavuşuyor olacak. Bu bakımdan Dell, HP ve diğerleri de incelemeye değer ki, hisse fiyatları halihazırda ödüllendiriliyor.

➖ Bilgisayar gibi kalıcı değil, fakat TV talebinde de en azından kısa vadeli bir artış yolda. Ekran yüklemelerinde belirgin artışlar kaydediliyor. Aynı şekilde fiyatlar da yükseliyor. Olimpiyatlar ve Avrupa Futbol Şampiyonası nedeniyle yaz aylarında satışların yoğunlaşacağı tahmin ediliyor. Bunu panel iştahından teyit ediyoruz. Bu arada Sharp ve LG'nin LCD pazarındaki toplam payı 15'i bulmaz oldu. Çinliler yüzünden zincirin daha üstüne tırmanıyorlar ve bu segmentte küçülüyorlar. Yine Çinliler demişken; BOE, TCL, HKC vb gibi şirketler her üç LCD ekrandan ikisini üretir hale geldiler. BOE, özellikle OLED pazarında da büyük oyuncu ve büyük sabit sermaye yatırımları yapıyor.

➖ Drewry Avrupa tarafında daha çok bilinir, fakat Çin'de lojistik nabzı Şanghay Konteyner Endeksi üzerinden tutuluyor ve SCFI Avrupa Hattı bu bakımdan yakından takip ediliyor. Lafı uzatmayayım, grafikte görüleceği gibi rekor seviyelerde plato yapıyor. Mart ayının başından beri neredeyse 3'e katlandı. Doğrudan doğruya spot fiyat ortalaması. Nitekim taşıyıcı hisseleri sabahtan beri canlıydı. Tabii şunu da belirtmek lazım, konteyner trafiğinin en az üçte ikisi vadeli sözleşmeler kapsamında. Bu bakımdan SCFI resmin bir kısmına anlatıyor.

➖ Çin'de endüstri karları sektörel vaziyete de ışık tutar nitelikte. Bu bakımdan bazı sektörlerde kar büyümeleri dikkat çekici. Haberleşme, demir dışı metaller, elektrik donanımı, otomotiv ve tekstil sektörlerinde oranlar en az %25 oldu. İki faktör etkili. İçeride yenisiyle değiştir kampanyası çok iyi işliyor. Beyaz eşyadan fabrika ekipmanına kadar teşvikler var. İkinci faktör ise ihracat. Bu kısım bizi daha ilgilendiriyor, dış talebin yoğunlaştığı alanları da dolaylı olarak gösteriyor. Grafik bu yönüyle incelemeye değer.

➖ Nvidia yatırımcıları açısından takip edilesi bir konu, Çin fiyatları. Satabildiği en yüksek model H20, buna karşın ağır iskontolu. Huawei modelinin yüzde 20 altına kadar indi. Talep ve marj açısından hoş değil. Neticede Çin pazarı kısıtlı olsa da önemli ciro kaynağı. Konu Huawei'den açılmışken, yaptırımların cep satışları yüzünden geldiği sanılıyor genelde. Hayır. 5G'nin üstüne çip alanında ciddi atılım içindeydi. Ürünlerini TSMC'ye yaptırıyordu. Washington yönetimi daha ziyade o cephedeki ilerlemesinden çekindi. Elbette, Çinliler H100'ün falan çok gerisinde. Ayrı konu.

➖ Şu sıralar kuş gribi çok duyulur oldu. Refleks olarak tavuk endüstrisine de göz atıyorum. Genel itibarıyla fena değil gibi görünüyor. Bir kere kırmızı etten düzenli pay kapıyor, bu kısım yeni değil tabi. Fakat girdi fiyatları bir senedir lehlerine yol aldı. Sonuçta en azından ABD marjları yeniden genişlemeye başladı. Tyson, Pilgrim ve BRF bilançoları da o yöndeydi.