Özet - Sektörel Gelişmeler

19 Temmuz 2024, Cuma

Bu yazıda petrokimya, rüzgar, lojistik, gübre, hidrojen, elektrikli araçlar gibi konularda gözden kaçırılmaması gereken kısa kısa hap gibi notlar var.

♦️ Petrokimya dünyası için önemli. Sinopec Çin’de üç rafinerisini azalan marjlar nedeniyle süresiz olarak kapattı. Refinitiv’e göre kapatılan rafineriler ülke çıktısının yüzde 2’sini gerçekleştiyor. Ülkede petrol talebinin zayıflaması ve ham petrol maliyetlerinin artması nedeniyle marjlar baskı altında. Kapasite kullanım oranları Sinopec gibi imtiyazlı bir grupta dahi yüzde 70’in altına düşebiliyor. Oran özel rafinerilerde %47’lere geriledi. Diğer taraftan bu yaz Amerikan rafinerileri yüzde 90’larda seyrediyor.

♦️ Avrupa’nın en önemli gübre üreticisi Yara International beklenti üstü kar açıkladı. Maksadım bilançodan ziyade girdi ve maliyet yapılarına göz atmak. Şirket doğalgaz maliyetinin önümüzdeki iki çeyrekte düşmeye devam edeceğini tahmin ediyor. Hatta sırasıyla geçen seneye göre 15 ve 70 milyon dolar daha az maliyet bekliyorlar. Buna karşın gaz maliyetleri hala savaş öncesinin hayli üstünde. Şirket bu çerçevede amonyak kullanımı planlıyor ki, geçen ay Norveç’te ilk yeşil amonyak tesisini devreye soktu. Tabii şirketin CEO’su bir taraftan da uyarıyor, hidrojen üretiminde ölçek için daha fazla hükümet teşviğine ihtiyaçları olduğunu söylüyordu.

♦️ Konu hazır gübreden açılmışken. Çin’in üre ihracatı bu senenin ilk yarısında %86.2 azaldı. Ülke küresel arzın üçte birini karşılıyor, buna karşın iç piyasa fiyatlarını frenlemek amacıyla birkaç senedir ihracat kısıtları uyguluyor. O kısıtlamalar bu yıl iyice artmış ve neredeyse yasak mertebesine ermişti. Belirtmekte fayda var. DAP ihracatı kısıtlı, fakat MAP ihracatı serbest.

♦️ Piyasalar önümüzdeki dönemde bu yasakların ne zaman ve ne kadar gevşeyeceğine odaklandı ve odaklanması lazım. İçeride yoğun tarım sezonu yaz sonunda bitiyor, dolayısıyla eylülden itibaren gevşeme ihtimali var. Bu arada Çin arzının sürekli aksaması nedeniyle dış pazarlarda bolca alternatif arayışı da var. O çerçevede Vietnam, Rusya ve bazı Ortadoğu ülkeleri öne çıkmıştı. Çin herhalukarda fil gibi ve maliyetleri bakımından rekabetçi.

♦️ Son dönemde dikkat çekmeye çalıştığım bir husus var. BYD yurtdışında epey agresif büyüme peşinde. Avrupa malum, art arda iki fabrika 2025 ve 2026’da açılıyor. Tayland’ta bir fabrika açıldı. Brezilya’da açılacak ve saire. Ayrıca Vietnam örneği dikkate değer. Şirket bu hafta ilk bayisini açtı ve son derece agresif biçimde bayi ağı kurmaya başladı. İki seneye kalmadan 100 bayiye ulaşma hedefleri var. Bu arada Atto 3’ü satış fiyatını 30,300 dolar belirlediler. Bizimkiyle mukayeseye için ekliyorum.

♦️ Konu dönüp dolaşıp elektriğe gelmişken, kadraja Mr. Trump da tam ortasından girdi. Sabaha karşı seçmenlere hitap etti ve önemli şeyler söyledi. Elektrikli araçlara ateşli biçimde karşı çıktı. Ayrıca Amerikan oto sanayini korumak için tarifeleri kullanacağını söyledi. Avrupalı oto üreticileri için negatif sayılır. Belirtmeye gerek yok, batarya malzeme üreticileri ve tedarik zinciri için de epey kötü.

♦️ Çinli rüzgar türbin üreticisi Ming Yang’ın Almanya’da aldığı rüzgar türbini siparişi hala tartışılıyor. Solar hatıraları kabus gibi, dolayısıyla Çinli rüzgar şirketleri korkutuyor. Çinliler geçen sene 1.2 gigawatt sipariş almıştı, miktar 2024 ilk yarısında 546 MW’a erişti. Bu bağlamda Alman sektör birliğinin bir uyarısını not etmek isterim. Diyorlar ki, kapıdan bir girerlerse bir daha çıkaramazsınız.

♦️ Son olarak lojistik notuyla bitireyim. Kalan notları diğer bültene bırakıyorum. Konteyner ücretlerinde artış yavaşlamakla birlikte hala devam ediyor. Drewry WCI geride kalan haftada %1 artış kaydetti. Buna karşın Çin-Avrupa maliyetleri için gösterge sayılan Şanghay - Roterdam hattında yükseliş oranı %3 oldu. Endeks bu hafta 8267 dolar gösteriyor ve yıllık bazda %540 artışa işaret ediyor. Şunu da eklemek isterim. Bildiğiniz gibi hafta başından beri saldırılar arttı ve Kızıldeniz geçişleri daha da azaldı. Dolayısıyla konteyner ücretlerinde yükseliş, hatta daha hızlı yükseliş önümüdeki haftalarda şaşırtıcı olmaz.