Özet - Sektörel Gelişmeler

16 Temmuz 2024, Salı

Bu yazıda hafıza çipleri, litografi makinaları, limanlar, konteyner ücretleri, Çin rafinerileri ve akıllı telefon pazarı konusunda kısa kısa hap gibi notlar var

♦️ Goldman Sachs raporlarından birinde HBM projeksiyonu gözüme ilişti. Pazarın önümüzdeki yıllarda ortalama yüzde 100 büyüyeceğini (CAGR) öngörmüşler. Pasta söz konusu CAGR ışığında 2026 yılında 30.2 milyar dolara ulaşabilir. SK Hynix bu alanda şimdilik en ön sırada koşuyor. Samsung ve Micron da dram oyuncuları olarak takipçi sayılır. Lafı uzatmadan, GS tablosunu da ekleyeyim.

♦️ SCFI, küresel konteyner taşımacılığı için önemli bir endeks. Şanghay çıkışlı spot konteyner ücretleri yansıtıyor. Çin’de her gün piyasanın dikkat kesildiği göstergelerden biri ve 13 hafta ardı ardına yükseliş kaydetmişti. Fakat en yeni haftalık veriyle birlikte seri 14’üncü haftaya uzamadı. Endeks aydan aya %1.6 düşüş kaydetti. Buna karşın önümüzdeki haftalarda keskin düşüşler beklenmiyor. Yoğun sezon kapıda ve Husi saldırıları devam ediyor.

♦️ Husiler dün toplam üç gemiye saldırdıklarını açıkladı. Bu gemilerden birini Akdeniz’de vurduklarını iddia ettiler fakat teyit edemedim. Cumartesi günü Han Yunus’ta feci bir İsrail saldırısı vardı, 100’e yakın insan ölmüştü. Husiler saldırının Han Yunus katliamına karşılık olduğunu kaydetti. Bu arada saldırıya uğrayan gemilerden biri de tanker. Dolayısıyla ayrıca tehlikeli bir trendin habercisi olabilir.

♦️ Konu lojistikten açılmışken olumlu anlamda önemli bir gelişmeyi daha not etmek isterim. Hatırlanacağı üzere Singapur Limanı’nda trafik sıkışıklığı azalmaya başladı bekleme süreleri düşüşte. Bu çerçevede gemi varişleri %10 azaldı ve konteyner miktarı %5 düştü. Muhtemelen bekleme süreleri caydırıcı oldu.

♦️ Dün Çin rafinerilerine dikkat, özel rafineri kapasite kullanım oranları %50’ye düşmüş olabilir diyordum. Bugün kontrol etme fırsatım oldu, özetle halleri harap. Grafikte göreceğiniz gibi oran yüzde 47.4’e kadar düşmüş ve geçmiş yıl ortalamalarının altında. Üstelik 2022 yılında gördüğünüz dip Kovid kapanmaları nedeniyleydi. Ayrıca devlet rafinerilerini merak edenler olabilir, oran %74 seviyesinde. Farkın bu kadar açık oluşu merak uyandırabilir, temel nedeni PetroChina ve Sinopec’in imtiyazlı KİT’ler oluşu. Evvela daha rahat ham petrol kotası alıyorlar.

♦️  Avrupa olmak üzere çok sayıda şirketin ciro ve karları Çin hanehalkıyla yakından bağıntılı. Kozmetikten tutun da otomotive, lüks tüketime kadar Çinliler başrol oyuncuları arasında. Bu çerçevde kredi verileri de hiç hoş değil. Grafikte görebileceğiniz gibi kısa vadeli kredilerde büyüme tersine döndü, halk bir nevi deleverage'e bile başladı. Uzun vadeli net kredilerin hacminde de aşırı daralma mevcut.

♦️ Akıllı telefon pazarında toparlanma devam ediyor. IDC verilerine göre yüklemeler ikinci çeyrekte yüzde 6.5 artış kaydetti. Satışlarda büyüme ise Counterpoint verilerine göre %6 genişledi. Çin pazarında iskontolar etkili. Son dönemde Xiaomi, Huawei ve Apple indirimlerinin dozu epey ağırdı. Bu çerçevede markaların sayı ve payları da aşağıdaki tabloda görülebilir.

♦️ Yarın ASML sonuçları geliyor. Devrin en mühim şirketleri arasında. Sipariş kalemi bu bakımdan kritik, tahmini zor bir kalem. Terminal konsesüs tutarı 4.56 milyar avro. Buna karşın Jefferies 5.5 milyar avro tahmin ediyor. Diğer taraftan haziran ayı satışları ve yıllık ciro hedefi de önemli. Ayrıca Çin talebinin gidişatına ilişkin şirket yorumları yakından takip edilecek.

♦️ Son olarak Trump meselesi. Çin’e %60 tarife uygularsa Çin'in hali nice olur hesabı. Bir kere Trump’ın sözlerini tutmak gibi bir huyu var. En azından ilk döneminde ilk işi Çin sözlerini eyleme geçirmek olmuştu. Bu bağlamda UBS raporu dikkat çekici:

• Analistleri hiç eğip bükmeden Çin için sonuçları kötü olur diyorlar. Hatta büyümeden 2.5 puan götüreceğini hesaplamışlar ki, büyümenin yarısı ediyor.

• Üstelik bu hesap Çin karşılık vermediği takdirde geçerli ki, vereceği de yüzde 100 varsayılabilir.

• Bu arada Trump ilk döneminde Çin’e gece gündüz, her fırsatta yükleniyordu. Bu kez farklı. Ara ara Çin’den bahsediyor. Eskisi gibi en ön saflara koyup Çin’i yaylım ateşine tutmuyor. Bu detay önemli.

• Öbür yandan Elon Musk’ın Çin’le son derece iyi ilişkileri var ve Trump yönetiminde etkili olması bekleniyor.

• Son olarak şunu da belirtmek isterim. Yüzde 60 tarife ABD’de büyük bir enflasyon dalgasına yol açar. Diğer yan etkilerini saymıyorum. O bakımdan göründüğü kadar kolay bir uygulama da değil.

• Yine de onun adı Trump diye bitireyim. Olmaz olmaz.