Özet - Sektörel Gelişmeler

30 Temmuz 2024, Salı

Bu yazıda petrol, rüzgar türbinleri, solar enerji, nükleer konularında gözden kaçmasın dediğim Avrupa ve Çin odaklı kısa kısa hap gibi notlar var.

♦️ Ham petrol vadelilerinde zayıflık beşinci işlem gününde. Brent 80 doların altına indi. OPEC toplantısı geliyor. Mevcut kısıtların değişme ihtimali son derece düşük. Üstüne 2025'e uzatılması er geç gündeme gelebilir. Çin ekonomisi petrol talebinin büyüme motoruydu, tekliyor.

♦️ Avrupa’da bu yaz temiz enerji başrol oynuyor. Belçika, Fransa, Almanya, İngiltere, İtalya ve İspanya pazarlarına damga vurdu. Solar kapasitesi muazzam genişlemişti. Rüzgar esintisi görece iyi seyrediyor. Hidroelektrik arzı toparlandı. Nükleer tesisler nispeten arızasız kesintisiz.

♦️ Rüzgar türbini fiyatları girdi fiyatlarındaki gerilemeye rağmen arttı. Karasal türbin fiyatlarında artış yılın ilk yarısında yüzde 39’a ulaştı. Çin dışında ortalama megavat başına 1.11 milyon dolara yükseldi.

♦️ Durum Çinlilerin ihracat iştahını da artırıyor. BNEF tahminlerine göre Çinlilerin yurtdışı fiyatları ortalama yüzde 28 daha ucuz. Nitekim Goldwind’in marjları yurtdışı sözleşmeleriyle 5 puan birden yükselmişti.

♦️ Çin’deki fiyatlar ise dünya ortalamasının üçte biri bile değil, megavat başına aşağı yukarı 300 bin dolar. Bu arada geçen sene 200 bin doların altına inen teklifler vardı. Ölçekle birlikte düşünüldüğünde ihracat potansiyelleri tartılabilir. Almanlar boşuna korkmuyor.

♦️ Avrupa'da solar başrol oynamaya başladı. Yukarıda adı geçen altı kritik enerji pazarının hepsinde rekorlar kırıyor. İspanya’da RES jenerasyonunda yarıdan fazla artış var. Kurulu güç kapasitesindeki genişlemeden kaynaklı.

♦️ RES tarafı daha karışık. Bazı ülkelerde artışlar var. Buna karşın Fransa, İngiltere ve İtalya’da jenerasyon yavaşlıyor, yahut normalleşiyor. Zira 2023 yılı rüzgar esintileri bakımından olağanüstü güçlüydü.

♦️ Fransa’da nükleer reaktörler en lazım oldukları vakit sık sık arızalanıyor veya bakım görüyorlardı. Geride kalan iki senede verimleri iyi değildi. Bu sene istikrarlılar. Nükleer jenerasyonunda gelecek ay yüzde 10’dan fazla artış bekleniyor. Tabii konu Fransa olunca ölçeği de hatırlatırım, bu sene EDF 341 twh elektrik hedefliyor.

♦️ Arz tarafı iyi hoş ama Avrupa’da güç talebi kendine hala gelemedi. Kilit pazarlarda tüketim beş yıllık ortalamaların altında. Ukrayna savaşı sonrası talep tahribatı ağır olmuştu, bir kısmının geri dönüşü yok. Özellikle gübre gibi bazı sanayi kolları kıta dışına kapasite kaydırdı.

Avrupa, Çin derken uzadı. Kalan notları yarına bırakıyorum.